Dầu thuỷ lực bị nhiễm bẩn ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất bôi trơn của hệ thống, làm giảm lượng phụ gia vốn có trong dầu và rất nhiều tác hại khác. Nếu như không nhận dạng và xử lý kịp thời, dầu nhiễm bẩn sẽ ảnh hưởng rất lớn đến chi phí vận hành và bảo trì hệ thống cho doanh nghiệp. Vậy có bao nhiêu dạng nhiễm bẩn của dầu thuỷ lực? Cách khắc phục khi dầu bị nhiễm bẩn ra sao? Cùng tìm hiểu ngay qua bài viết sau đây
Dấu hiệu nhận biết dầu thuỷ lực bị nhiễm bẩn
Đối với dầu thuỷ lực, người sử dụng rất dễ phân biệt dầu có bị nhiễm bẩn hay không bằng cách xét theo một số tiêu chí sau:
- Độ trong suốt của dầu: dầu thuỷ lực tinh khiết thường có màu trong suốt và không lẫn tạp chất. Dầu xỉn màu, có màu cafe sữa rất có thể đã nhiễm nước và nhũ tương hoá
- Màu sắc của dầu thuỷ lực: Thông thường dầu tinh khiết sẽ có màu vàng óng và trong suốt dầu nhiễm bẩn sẽ không có được đặc tính này
- Kiểm tra khối lượng riêng của dầu: Sử dụng máy chuyên dụng đo dầu tại 20 độ C theo ASTM nếu dầu thay đổi khối lượng riêng và thể tích chứng tỏ dầu thuỷ lực có lẫn tạp chất.
- Chỉ số độ nhớt: Độ nhớt động học của dầu thuỷ lực được quy chuẩn theo ISO VG 46 bằng 46 và theo ISO VG 32 là bằng 32. Kiểm tra chỉ số độ nhớt kỹ thuật ở nhiệt độ 40 độ C theo tiêu chuẩn ASTM D445
- Nhiệt độ đông đặc của dầu: Xác định giới hạn nhiệt độ đông đặc của dầu thuỷ lực bằng phương pháp ASTM
- Khả năng tách nước: Khả năng tách nước thể hiện hiệu suất của dầu thuỷ lực. Nếu thời gian tách nhũ càng dài hiệu quả bôi trơn và chống gỉ càng kém. Đo lường khả năng tách nước bằng phương pháp ASTM D1401
Xem thêm: Tiêu chuẩn độ sạch của dầu thuỷ lực
Những tiêu chuẩn về độ sạch của dầu thuỷ lực
Nguyên nhân dầu thuỷ lực bị nhiễm bẩn
Dầu thuỷ lực bị nhiễm bẩn do nhiều nguyên nhân như: nhiễm bẩn do chất khi, chất rắn và nhiễm bẩn do nước … Ngoài ra dầu thuỷ lực kém chất lượng cũng lý do khiến dầu nhiễm bẩn
Nhiễm bẩn do các chất rắn
Ô nhiễm dầu thuỷ lực do vật chất rắn được chia làm 2 dạng đó là ô nhiễm hạt mài mòn và ô nhiễm vật chất không mài mòn.
Đối với ô nhiễm hạt mài mòn trong quá trình vận hành, hiện tượng ma sát giữa các thiết bị sẽ tạo ra các vật chất rắn như: gỉ kim loại, đất, cát cặn bẩn… nhiễm vào dầu thuỷ lực. Những hạt rắn mài mòn nhiễm trong dầu có thể dẫn đến hư hại động cơ thuỷ lực, mài mòn bề mặt thiết bị hệ thống
Ô nhiễm hạt không mài mòn xâm nhập vào hệ thống trong quá trình bơm dầu vào hệ thống. Các chất này có thể là: Cao su, cotton, sợi, nylon … Những chất này có thể làm các thiết bị trong hệ thống bị tắc nghẽn gây ra các vấn đề khi kiểm soát áp suất và lưu lượng dầu. Ngoài ra các chất này còn tăng khả năng xâm thực cho hệ thống
Dầu thuỷ lực nhiễm bẩn do chất khí
Khi hệ thống dừng hoạt động, nhiệt độ bên trong sẽ giảm xuống tạo điều kiện cho không khí nhiễm vào hệ thống dầu. Ngoài ra khi thực hiện quá trình bơm dầu, các chất khi cũng có thể gây ô nhiễm cho dầu thuỷ lực
Các chất khí này có thể là: Oxy, hydro, carbon dioxide, sulphur dioxide và không khí ẩm
Dầu thuỷ lực bị nhiễm nước
Dầu nhiễm nước là nguyên nhân phổ biến khiến cho dầu thuỷ lực bị nhiễm bẩn. Trong môi trường có độ ẩm không khí cao, hơi nước đi vào hệ thống thuỷ lực khi quá trình vận hành dừng lại
Nhận biết các dạng nhiễm bẩn do nước
Để nhận biết dầu nhiễm nước, ta cần quan sát tình trạng của dầu bằng mắt thường nếu dầu thuỷ lực có màu như cafe sữa đục chứng tỏ dầu đã bị nhiễm nước
Ngoài ra một số tình trạng dầu thuỷ lực nhiễm nước như:
- Dầu bị hòa tan khó nhận biết bằng mắt thường
- Dầu thuỷ lực chuyển sang nhũ tương màu trắng sữa
- Dầu thuỷ lực tách nước thành 2 lớp riêng biệt
Mối nguy hại khi dầu thuỷ lực bị nhiễm nước
Mọi trạng thái dầu thuỷ lực bị nhiễm nước đều gây hại lên thiết bị và hệ thống thuỷ lực nếu như không có biện pháp xử lý kịp thời sẽ gây ảnh hưởng đến kinh tế của doanh nghiệp.
Một số tác hại của việc dầu bị nhiễm nước:
- Nước bị nhiễm trong dầu thuỷ lực sinh ra bọt khí có thể phát nổ gây hư hại bề mặt kim loại giảm tuổi thọ bánh răng và các chi tiết khác
- Giảm tuổi thọ dầu thuỷ lực, khiến dầu mất một số đặc tính như: bôi trơn, chống ăn mòn, chống gỉ…
- Dầu nhiễm nước gây ảnh hưởng đến dầu gốc gây ra các hiện tượng xấu như oxy hoá, thuỷ phân, tách khí kém. Một số loại dầu tổng hợp còn hình thành axit, thay đổi độ nhớt hình thành vecni và cáu cặn
Tách nước ra khỏi dầu thuỷ lực
Để tách nước ra khỏi dầu thuỷ lực, người sử dụng cần thực hiện các biện pháp như sau:
- Sử dụng bộ lọc Polymer: Loại bỏ các hạt nước siêu nhỏ trong dầu thuỷ lực duy trì giới hạn cho phép
- Vacuum chưng cất: Phương pháp kết hợp nhiệt và chân không tại 25 inch Hg, nước sôi ở 133 ° F (56 ° C). Phương pháp này cho phép nước được tách ra mà không làm hỏng gốc dầu và phụ gia
- Headspace khử ẩm: phương pháp hút ẩm và lưu thông không khí từ các khoảng chứa. Nước trong dầu di chuyển đến không khí khô và được tách ra bằng máy hút ẩm.
Các biện pháp hạn chế dầu thuỷ lực bị nhiễm bẩn
Để hệ thống vận hành hiệu quả nhất, người sử dụng cần bảo quản dầu thuỷ lực tránh khỏi những xâm thực của các tạp chất.
Một số biện pháp cơ bản mà bạn có thể thực hiện:
- Bảo quản dầu ở nơi khô thoáng tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời
- Không lẫn dầu đang sử dụng với loại dầu thuỷ lực khác
- Thay dầu định kỳ theo khuyến cáo của nhà sản xuất
- Vệ sinh thiết bị thường xuyên giúp tăng tuổi thọ máy móc và tránh tình trạng dầu bị nhiễm tạp chất
Trên đây là những nguyên nhân và biện pháp hạn chế dầu bị nhiễm bẩn. Mong rằng bạn đã tìm được giải pháp hiệu quả cho doanh nghiệp.