Dầu truyền nhiệt là hợp chất có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cũng như duy trì hoạt động của hệ thống truyền nhiệt. Loại dầu này được ứng dụng rộng rãi trong các ngành công nghiệp như sản xuất hóa chất, xi măng, nghiền giấy gỗ,… Vậy cụ thể dầu truyền nhiệt là gì? Vai trò, ứng dụng và các lưu ý khi sử dụng dầu truyền nhiệt như thế nào? Cùng Multichem tìm hiểu chi tiết ngay sau bài viết sau đây!
Dầu truyền nhiệt là gì?
Dầu truyền nhiệt (Heat Transfer Oil) còn được gọi là dầu gia nhiệt, dầu tải nhiệt, dầu dẫn nhiệt, dầu bảo ôn, dầu nhiệt… Đây là hợp chất chuyên dùng cho hệ thống truyền tải nhiệt, được tạo nên bởi 85% dầu gốc cao cấp và 15% các chất phụ gia.
Loại dầu công nghiệp này có nhiều ưu điểm vượt trội như có độ bền nhiệt cao, khả năng truyền nhiệt tốt, chỉ số về độ nhớt và điểm chớp cháy cao. Giúp cho thiết bị trao đổi nhiệt cũng như hệ thống truyền nhiệt hoạt động trơn tru, đúng yêu cầu, đảm bảo an toàn cho hệ thống và con người.
Công dụng của dầu truyền nhiệt
Trong các hệ thống truyền nhiệt của nhiều ngành công nghiệp, dầu truyền nhiệt được ứng dụng rất rộng rãi. Cụ thể trong các ngành như gia công, thực phẩm, sản xuất hóa chất, sản xuất gỗ, giấy, xi măng, nấu nhựa đường và các thiết bị tản nhiệt bằng dầu,…
Bên cạnh đó, dầu truyền nhiệt còn có được ứng dụng để truyền, tải nhiệt cho các thiết bị dân sinh như hệ thống sưởi, sấy khô, nồi hơi, nồi nấu cháo… Như vậy có thể thấy công dụng tuyệt vời của loại dầu công nghiệp này.
Vai trò của dầu truyền nhiệt
Dầu truyền nhiệt được ứng dụng rộng rãi với vai trò quan trọng như sau:
- Kiểm soát độ chính xác và mang lại sự đồng nhất trong quy trình làm mát hay làm nóng. Trong đó chức năng truyền tải nhiệt là chức năng đặc biệt quan trọng của loại dầu này.
- Dầu truyền nhiệt góp phần loại bỏ các tạp chất trong quá trình xử lý tự nhiên. Các tạp chất khí thô đó là nước H2S, CO2 và một số chất hữu cơ khác trong quá trình xử lý khí ở các nhà máy lọc dầu.
- Khi được cung cấp nhiệt độ thích hợp, dầu gia nhiệt này giúp ngăn chặn sự hình thành cacbon, các axit hữu cơ ở trên bề mặt kim loại và đặc biệt là chống lại quá trình oxy hóa. Giúp làm sạch bề mặt kim loại, bảo vệ hệ thống cũng như nâng cao tuổi thọ của thiết bị.
- Tăng sự an toàn trong quá trình gia nhiệt cho hệ thống sưởi.
Phân loại dầu truyền nhiệt
Hiện nay trên thị trường, dầu truyền nhiệt được chia làm 2 loại như sau:
Dầu truyền nhiệt gốc khoáng
Đây là chất lỏng được chế tạo nên bởi 85% dầu gốc parafin cao cấp, còn lại 15% là từ chất phụ gia chuyên sử dụng cho các hệ thống truyền tải nhiệt. Nhiệt độ làm việc liên tục của loại dầu này đó là 280-300 ℃.
Dầu truyền nhiệt gốc khoáng có nhiều ưu điểm như có độ bền nhiệt, có khả năng truyền nhiệt, chỉ số độ nhớt và điểm chớp cháy cao. Mang lại sự an toàn cao nhất cho hệ thống truyền nhiệt nhờ đáp ứng yêu cầu về nhiệt độ. Ngoài ra, loại dầu này còn có giá thành rẻ nên số lượng dầu truyền nhiệt gốc khoáng trên thị trường chiếm đến hơn 70% thị phần. Như vậy có thể thấy được sự phổ biến của loại dầu truyền nhiệt gốc khoáng này.
Dầu truyền nhiệt tổng hợp
Dầu truyền nhiệt tổng hợp được sản xuất từ Alkyl benzen và được ứng dụng nhiều trong các hệ thống truyền nhiệt dân dụng đến công nghiệp. Nhiệt độ làm việc thích hợp của loại dầu này đó là từ khoảng -20℃ đến 330℃. Dầu truyền nhiệt tổng hợp được dùng để truyền nhiệt cho các hệ thống bơm tuần hoàn và hệ thống tuần hoàn kín. Đặc biệt, loại dầu này còn giúp tiết kiệm nhiên liệu đốt bởi lẽ dầu có hệ số truyền nhiệt cao, ứng dụng trong các lò gia nhiệt bằng điện trở, than đá…
Lưu ý khi sử dụng dầu truyền nhiệt
Việc sử dụng dầu truyền nhiệt đúng cách rất quan trọng, loại trừ các nguy cơ có thể xảy ra như nổ lò dầu, hệ thống truyền nhiệt bị tắc nghẽn do dầu tạo cặn bùn. Các trường hợp trên sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng và mất nhiều chi phí xử lý. Vì vậy ta cần bỏ túi các lưu ý dưới đây để hệ thống truyền nhiệt có thể hoạt động một cách tốt nhất, đồng thời tiết kiệm chi phí bảo dưỡng.
Các lưu ý khi sử dụng dầu truyền nhiệt như sau:
- Trước khi đi vào hoạt động, cần tẩy rửa cũng như làm sạch toàn bộ hệ thống truyền nhiệt. Nếu cần có thể sử dụng hóa chất tẩy rửa có tính kiềm. Khi dùng chất tẩy rửa thì kết hợp bơm cùng với nước nóng liên tục để loại bỏ cặn bám trong hệ thống.
- Hệ thống cần được làm kín để tránh dầu nóng tiếp xúc với không khí có trong bể chứa bởi vì bản chất dầu sẽ bị oxy hóa rất nhanh. Với vấn đề này, thiết bị cần có thùng dầu.
- Duy trì lượng dầu trong hệ thống thông qua thiết bị gia nhiệt, không phụ thuộc vào chế độ của thiết bị trao đổi nhiệt. Để đảm bảo được lượng dầu được duy trì đầy đủ qua thiết bị gia nhiệt, ta nên thiết kế một đường ống song song với thiết bị trao đổi nhiệt. Như vậy để dẫn 1 phần dầu khi không có yêu cầu cần cho toàn bộ dầu đi qua thiết bị trao đổi nhiệt.
- Thường xuyên xét nghiệm tình trạng dầu đang sử dụng để kiểm tra chỉ số axit, kiểm tra độ nhớt, điểm chớp cháy cũng như hàm lượng cặn không tan có trong dầu. Lời khuyên là nên lấy mẫu sau vài ngày tính từ ngày khởi động hệ thống và sau đó kiểm tra 6 tháng 1 lần định kì. Dựa vào các chỉ số của dầu sau khi kiểm tra để đưa ra quyết định tiếp tục sử dụng hay thay dầu truyền nhiệt mới.
Như vậy, bài viết trên đây đã gửi đến bạn đọc các thông tin chi tiết về khái niệm, công dụng, vai trò, phân loại cũng như các lưu ý khi sử dụng dầu truyền nhiệt. Hy vọng bạn đọc đã có những thông tin hữu ích.
